Cây nhãn là một loài cây quen thuộc được trồng nhiều ở các vùng nông nghiệp nước ta. Tuy nhiên, trong quá trình canh tác, cây nhãn dễ gặp phải một số bệnh hại, trong đó bệnh thối rễ là tình trạng rất phổ biến. Tình trạng này gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới năng suất và chất lượng ra trái. Bài viết này, Con Gà Vàng sẽ giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như cách xử lý bệnh thối rễ ở cây nhãn hiệu quả!

1. Nguyên nhân gây ra bệnh thối rễ ở cây nhãn

Nguyên nhân phổ biến của bệnh thối rễ ở cây nhãn là do nấm bệnh trong đất, đặc biệt là các loài nấm như Phytophthora, Fusarium hoặc Pythium. Các loại nấm này phát triển trong điều kiện đất ẩm ướt, thoát nước kém và nhiệt độ cao. Khi rễ cây bị nhiễm nấm, chúng nhanh chóng bị mục nát, làm giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng và nước.

Ngoài nấm bệnh, việc chăm sóc và canh tác chưa đúng kỹ thuật cũng có thể là nguyên nhân làm cây nhãn bị thối rễ. Tưới nước quá nhiều hoặc trồng trên đất bị nén chặt khiến rễ bị thiếu oxy, tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển. Bón phân hóa học quá nhiều hoặc dùng phân chưa hoai mục cũng có thể gây tổn thương rễ, khiến cây yếu đi và dễ nhiễm bệnh hơn.

Một nguyên nhân khác đến từ việc chọn giống hoặc cây giống không khỏe, mang sẵn mầm bệnh từ vườn ươm. Khi trồng trên diện tích lớn mà không xử lý đất, mầm bệnh trong đất dễ lây lan sang các cây khỏe. Điều này đặc biệt nguy hiểm trong mùa mưa khi độ ẩm cao, bệnh bùng phát nhanh và lan rộng ra toàn vườn.

>>> Xem thêm: Cách trồng cây chuối ít bệnh hiệu quả 

2. Triệu chứng giúp bạn nhận biết bệnh thối rễ ở cây nhãn

Dưới đây là các triệu chứng điển hình giúp bạn nhận biết bệnh thối rễ ở cây nhãn

2.1 Dấu hiệu ở phần là và tán cây

Dấu hiệu đầu tiên của bệnh thối rễ ở cây nhãn thường xuất hiện ở phần lá và tán cây. Lá bắt đầu héo rũ, vàng úa dần từ gốc lên ngọn, đặc biệt là các lá già. Tán cây thưa dần, sức sinh trưởng yếu, hoa và quả rụng nhiều hơn bình thường. Nếu không kiểm tra kịp thời, tình trạng này khiến cây suy kiệt nhanh chóng.

2.2 Dấu hiệu nhận biết ở phần rễ cây

Khi quan sát phần rễ, bạn sẽ thấy rễ tơ bị thối đen, bốc mùi hôi và dễ gãy vụn khi cầm tay. Rễ chính cũng bị sẫm màu, mềm nhũn hoặc mục rỗng bên trong. Đây là dấu hiệu rõ rệt cho thấy hệ thống rễ đã bị nấm xâm nhập nghiêm trọng. Ở giai đoạn nặng, cây có thể chết đứng, lá vẫn còn nguyên trên cành nhưng chuyển màu vàng nâu.

2.3 Một số dấu hiệu nhận biết khác

Một số triệu chứng khác có thể nhận biết bằng cách đào xung quanh gốc cây. Đất khu vực rễ thường ẩm ướt, có mùi chua hoặc bốc mùi khó chịu. Nếu bệnh chỉ mới xuất hiện, bạn có thể thấy một phần rễ còn khỏe, nhưng vùng rễ gần gốc đã đổi màu nâu sẫm. Việc nhận biết sớm giúp bạn có thể khoanh vùng xử lý và hạn chế lây lan sang cây khác trong vườn.

3. Một số biện pháp phòng tình trạng thối rễ ở cây nhãn

Để phòng tránh bệnh thối rễ một cách hiệu quả và bền vững, bà con cần thực hiện đồng bộ các biện pháp sau, từ khâu chuẩn bị đến chăm sóc định kỳ:

• Chuẩn bị trước khi trồng: Để phòng bệnh thối rễ hiệu quả, trước tiên bạn nên chọn giống cây nhãn khỏe mạnh, không mang mầm bệnh ngay từ giai đoạn ươm giống. Khi trồng, cần làm luống hoặc đào hố đúng kỹ thuật, đảm bảo đất tơi xốp và thoát nước tốt. Việc xử lý đất bằng vôi bột hoặc chế phẩm sinh học trước khi trồng giúp tiêu diệt phần lớn nấm bệnh tồn dư trong đất.
• Điều tiết nước và đất: Trong quá trình chăm sóc, nên điều chỉnh lượng nước tưới hợp lý, tránh để gốc cây ngập úng lâu ngày. Vào mùa mưa, cần làm rãnh thoát nước hoặc vun gốc cao để hạn chế đọng nước quanh rễ. Đồng thời, bạn nên thường xuyên kiểm tra tình trạng đất để kịp thời phát hiện những vùng đất ẩm bất thường, từ đó nhanh chóng xử lý.
• Cung cấp dinh dưỡng và nâng cao sức đề kháng: Bón phân hữu cơ hoai mục kết hợp phân vi sinh cho cây nhãnh sẽ giúp cải thiện hệ vi sinh vật có lợi trong đất, tăng sức đề kháng cho cây. Hạn chế lạm dụng phân hóa học, đặc biệt là đạm, vì dễ yếu và mẫn cảm với nấm bệnh. Định kỳ phun các chế phẩm chứa Trichoderma cũng là cách hữu hiệu để phòng ngừa nấm gây thối rễ.

>>> Xem thêm dòng sản phẩm diệt côn trùng, diệt cỏ hiệu quả: https://annong.vn/bat-diet-co-dai-gia-re/

4. Cách xử lý hiệu quả bệnh thối rễ ở cây nhãn

Để xử lý hiệu quả bệnh thối rễ ở cây nhãn, bạn cần nhanh chóng thực hiện quy trình bao gồm 3 bước sau đây:

Bước 1: Kiểm tra và khoanh vùng cây bệnh

Trước hết, bạn cần quan sát kỹ vườn thường xuyên để phát hiện kịp thời, xác định cây bệnh và mức độ lây lan. Dùng cuốc nhỏ đào quanh gốc, kiểm tra mức độ thối. Nếu chỉ có một số rễ tơ bị hư, việc xử lý sớm giúp cây phục hồi nhanh và hạn chế lây sang cây khác.

Bước 2: Xử lý đất và cắt bỏ rễ bệnh

Sau khi phát hiện cây bị bệnh, tiến hành cắt bỏ phần rễ đã bị thối, rửa sạch bùn đất quanh gốc. Sau đó, phơi rễ dưới nắng nhẹ 1-2 ngày để vết cắt khô và sát trùng bằng vôi bột hoặc thuốc gốc đồng. Đồng thời, cải tạo đất xung quanh bằng cách trộn thêm phân chuồng hoai mục, tro trấu hoặc sử dụng chế phẩm Trichoderma để ức chế nấm bệnh trong đất.

Bước 3: Phun thuốc và phục hồi cây

Ở những trường hợp bệnh nặng, bạn có thể dùng các loại thuốc đặc trị nấm gây thối rễ như Metalaxyl, Ridomil Gold hoặc Aliette theo đúng hướng dẫn. Sau khi xử lý, bón thêm phân hữu cơ hoai mục và phân bón lá giàu trung vi lượng để giúp cây phục hồi nhanh. Duy trì chế độ tưới vừa phải, tránh để đất quá ẩm trong giai đoạn cây hồi sức.

Bệnh thối rễ ở cây nhãn có thể gây thiệt hại lớn nhưng vẫn xử lý được nếu phát hiện sớm. Nếu cây đã hư hại nặng không thể cứu chữa, hãy nhổ bỏ, xử lý đất bằng vôi hoặc chế phẩm sinh học trước khi trồng lại để bảo vệ vườn nhãn. Hy vọng qua bài viết này, Con Gà Vàng sẽ giúp bạn có thêm thông tin và cách canh tác hiệu quả.